॥ श्रीजगन्नाथसहस्रनामस्तोत्रम् ॥

   ॥ ॐ श्रीजगन्नाथाय नमो नमः ॥

              प्रार्थना
देवदानवगन्धर्वयक्षविद्याधरोरगैः ।
सेव्यमानं सदा चारुकोटिसूर्यसमप्रभम् ॥ १॥

ध्यायेन्नारायणं देवं चतुर्वर्गफलप्रदम् ।
जय कृष्ण जगन्नाथ जय सर्वाधिनायक ॥ २॥

जयाशेषजगद्वन्द्यपादाम्भोज नमोऽस्तु ते ॥ ३॥

युधिष्ठिर उवाच 
यस्य प्रसादात्तु सर्वं यस्तु विष्णुपरायणः ।
यस्तु धाता विधाता च यश्च सत्यं परो भवेत् ॥ १॥

यस्य मायामयं जालं त्रैलोक्यं सचराचरम् ।
मर्त्यांश्च मृगतृष्णायां भ्रामयत्यपि केवलम् ॥ २॥

नमाम्यहं जगतप्रीत्या नामानि च जगत्पतिम्।
बृहत्या कथितं यच्च तन्मे कथय साम्प्रतम् ॥ ३॥

भीष्म उवाच युधिष्ठिर महाबाहो कथयामि शृणुष्व मे । जगन्नाथस्य नामानि पवित्राणि शुभानि च ॥ १॥ मायया यस्य संसारो व्यापृतः सचराचरः । यस्य प्रसादाद्ब्रह्माणं सृष्ट्वा पाति च सर्वदा ॥ २॥ ब्रह्मादिदशदिक्पालान् मायाविमोहितान् खलु । यस्य चेष्टावरोहश्च ब्रह्माण्डखण्डगोचरः ॥ ३॥ दया वा ममता यस्य सर्वभूतेषु सर्वगः । सत्यधर्मविभूषस्य जगन्नाथस्य सर्वतः ॥ ४॥ कथयामि सहस्राणि नामानि तव चानघ ॥ ५॥ अथ श्रीजगन्नाथस्य सहस्रनामस्तोत्रम् । अथ विनियोगः । अस्य मातृका मन्त्रस्य, वेदव्यासो ऋषिः, अनुष्टुप्छन्दः, श्रीजगन्नाथो देवता, भगवतः श्रीजगन्नाथस्य प्रीत्यर्थे सहस्रनाम पठने विनियोगः । ध्यानम् नीलाद्रौ शङ्खमध्ये शतदलकमले रत्नसिंहासनस्थं सर्वालङ्कारयुक्तं नवघनरुचिरं संयुतं चाग्रजेन । भद्राया वामभागे रथचरणयुतं ब्रह्मरुद्रेन्द्रवन्द्यं वेदानां सारमीशं स्वजनपरिवृतं ब्रह्मदारु स्मरामि ॥ श्रीभगवानुवाच चतुर्भुजो जगन्नाथः कण्ठशोभितकौस्तुभः । पद्मनाभो वेदगर्भश्चन्द्रसूर्यविलोचनः ॥ १॥ जगन्नाथो लोकनाथो नीलाद्रीशः परो हरिः । दीनबन्धुर्दयासिन्धुः कृपालुः जनरक्षकः ॥ २॥ कम्बुपाणिः चक्रपाणिः पद्मनाभो नरोत्तमः । जगतां पालको व्यापी सर्वव्यापी सुरेश्वरः ॥ ३॥ लोकराजो देवराजः शक्रो भूपश्च भूपतिः । नीलाद्रिपतिनाथश्च अनन्तः पुरुषोत्तमः ॥ ४॥ तार्क्ष्यध्वजः कल्पतरुः विमलाप्रीतिवर्द्धनः । बलभद्रो वासुदेवो माधवो मधुसूदनः ॥ ५॥ दैत्यारिः पुण्डरीकाक्षो वनमाली बलप्रियः । ब्रह्मा विष्णुः वृष्णिवंशो मुरारिः कृष्णकेशवः ॥ ६॥ श्रीरामः सच्चिदानन्दो गोविन्दः परमेश्वरः । विष्णुर्जिष्णुर्महाविष्णुः प्रभविष्णुर्महेश्वरः ॥ ७॥ लोककर्ता जगन्नाथो महाकर्ता महायशाः । महर्षिः कपिलाचार्यो लोकचारी सुरो हरिः ॥ ८॥ आत्मा च जीवपालश्च शूरः संसारपालकः । एकोनैको सर्वप्रियो ब्रह्मवादी महेश्वरः ॥ ९॥ द्विभुजश्च चतुर्बाहुः शतबाहुः सहस्रकः । पद्मपत्रविशालाक्षः पद्मगर्भः परो हरिः ॥ १०॥ पद्महस्तो देवपालो दैत्यारिर्दैत्यनाशनः । चतुर्मूर्तिश्चतुर्बाहुश्चतुराननसेवितः ॥ ११॥ पद्महस्तश्चक्रपाणिः शङ्खहस्तो गदाधरः । महावैकुण्ठवासी च लक्ष्मीप्रीतिकरः सदा ॥ १२॥ विश्वनाथः प्रीतिदश्च सर्वदेवप्रियंकरः । विश्वव्यापी दारुरूपश्चन्द्रसूर्यविलोचनः ॥ १३॥ गुप्तगङ्गोपलब्धिश्च तुलसीप्रीतिवर्द्धनः । जगदीशः श्रीनिवासः श्रीपतिः श्रीगदाग्रजः ॥ १४॥ सरस्वतीमूलाधारः श्रीवत्सः श्रीदयानिधिः । प्रजापतिः भृगुपतिर्भार्गवो नीलसुन्दरः ॥ १५॥ योगमायागुणारूपो जगद्योनीश्वरो हरिः । आदित्यः प्रलयोद्धारी आदौ संसारपालकः ॥ १६॥ कृपाविष्टः पद्मपाणिरमूर्तिर्जगदाश्रयः । पद्मनाभो निराकारः निर्लिप्तः पुरुषोत्तमः ॥ १७॥ कृपाकरः जगद्व्यापी श्रीकरः शङ्खशोभितः । समुद्रकोटिगम्भीरो देवताप्रीतिदः सदा ॥ १८॥ सुरपतिर्भूतपतिर्ब्रह्मचारी पुरन्दरः । आकाशवायुमूर्तिश्च ब्रह्ममूर्तिर्जलेस्थितः ॥ १९॥ ब्रह्मा विष्णुर्दृष्टिपालः परमोऽमृतदायकः । परमानन्दसम्पूर्णः पुण्यदेवः परायणः ॥ २०॥ धनी च धनदाता च धनगर्भो महेश्वरः । पाशपाणिः सर्वजीवः सर्वसंसाररक्षकः ॥ २१॥ देवकर्ता ब्रह्मकर्ता वषिष्ठो ब्रह्मपालकः । जगत्पतिः सुराचार्यो जगद्व्यापी जितेन्द्रियः ॥ २२॥ महामूर्तिर्विश्वमूर्तिर्महाबुद्धिः पराक्रमः । सर्वबीजार्थचारी च द्रष्टा वेदपतिः सदा ॥ २३॥ सर्वजीवस्य जीवश्च गोपतिर्मरुतां पतिः । मनोबुद्धिरहंकारकामादिक्रोधनाशनः ॥ २४॥ कामदेवः कामपालः कामाङ्गः कामवल्लभः । शत्रुनाशी कृपासिन्धुः कृपालुः परमेश्वरः ॥ २५॥ देवत्राता देवमाता भ्राता बन्धुः पिता सखा । बालवृद्धस्तनूरूपो विश्वकर्मा बलोऽबलः ॥ २६॥ अनेकमूर्तिः सततं सत्यवादी सतांगतिः । लोकब्रह्म बृहद्ब्रह्म स्थूलब्रह्म सुरेश्वरः ॥ २७॥ जगद्व्यापी सदाचारी सर्वभूतश्च भूपतिः । दुर्गपालः क्षेत्रनाथो रतीशो रतिनायकः ॥ २८॥ बली विश्वबलाचारी बलदो बलि-वामनः । दरह्रासः शरच्चन्द्रः परमः परपालकः ॥ २९॥ अकारादिमकारान्तो मध्योकारः स्वरूपधृक् । स्तुतिस्थायी सोमपाश्च स्वाहाकारः स्वधाकरः ॥ ३०॥ मत्स्यः कूर्मो वराहश्च नरसिंहश्च वामनः । परशुरामो महावीर्यो रामो दशरथात्मजः ॥ ३१॥ देवकीनन्दनः श्रेष्ठो नृहरिः नरपालकः । वनमाली देहधारी पद्ममाली विभूषणः ॥ ३२॥ मल्लीकामालधारी च जातीयूथिप्रियः सदा । बृहत्पिता महापिता ब्राह्मणो ब्राह्मणप्रियः ॥ ३३॥ कल्पराजः खगपतिर्देवेशो देववल्लभः । परमात्मा बलो राज्ञां माङ्गल्यं सर्वमङ्गलः ॥ ३४॥ सर्वबलो देहधारी राज्ञां च बलदायकः । नानापक्षिपतङ्गानां पावनः परिपालकः ॥ ३५॥ वृन्दावनविहारी च नित्यस्थलविहारकः । क्षेत्रपालो मानवश्च भुवनो भवपालकः ॥ ३६॥ सत्त्वं रजस्तमोबुद्धिरहङ्कारपरोऽपि च । आकाशंगः रविः सोमो धरित्रीधरणीधरः ॥ ३७॥ निश्चिन्तो योगनिद्रश्च कृपालुः देहधारकः । सहस्रशीर्षा श्रीविष्णुर्नित्यो जिष्णुर्निरालयः ॥ ३८॥ कर्ता हर्ता च धाता च सत्यदीक्षादिपालकः । कमलाक्षः स्वयम्भूतः कृष्णवर्णो वनप्रियः ॥ ३९॥ कल्पद्रुमः पादपारिः कल्पकारी स्वयं हरिः । देवानां च गुरुः सर्वदेवरूपो नमस्कृतः ॥ ४०॥ निगमागमचारी च कृष्णगम्यः स्वयंयशः । नारायणो नराणां च लोकानां प्रभुरुत्तमः ॥ ४१॥ जीवानां परमात्मा च जगद्वन्द्यः परो यमः । भूतावासो परोक्षश्च सर्ववासी चराश्रयः ॥ ४२॥ भागीरथी मनोबुद्धिर्भवमृत्युः परिस्थितः । संसारप्रणयी प्रीतः संसाररक्षकः सदा ॥ ४३॥ नानावर्णधरो देवो नानापुष्पविभूषणः । नन्दध्वजो ब्रह्मरूपो गिरिवासी गणाधिपः ॥ ४४॥ मायाधरो वर्णधारी योगीशः श्रीधरो हरिः । महाज्योतिर्महावीर्यो बलवांश्च बलोद्भवः ॥ ४५॥ भूतकृत् भवनो देवो ब्रह्मचारी सुराधिपः । सरस्वती सुराचार्यः सुरदेवः सुरेश्वरः ॥ ४६॥ अष्टमूर्तिधरो रुद्र इच्छामूर्तिः पराक्रमः । महानागपतिश्चैव पुण्यकर्मा तपश्चरः ॥ ४७॥ दिनपो दीनपालश्च दिव्यसिंहो दिवाकरः । अनभोक्ता सभोक्ता च हविर्भोक्ता परोऽपरः ॥ ४८॥ मन्त्रदो ज्ञानदाता च सर्वदाता परो हरिः । परर्द्धिः परधर्मा च सर्वधर्मनमस्कृतः ॥ ४९॥ क्षमादश्च दयादश्च सत्यदः सत्यपालकः । कंसारिः केशिनाशी च नाशनो दुष्टनाशनः ॥ ५०॥ पाण्डवप्रीतिदश्चैव परमः परपालकः । जगद्धाता जगत्कर्ता गोपगोवत्सपालकः ॥ ५१॥ सनातनो महाब्रह्म फलदः कर्मचारिणाम् । परमः परमानन्दः परर्द्धिः परमेश्वरः ॥ ५२॥ शरणः सर्वलोकानां सर्वशास्त्रपरिग्रहः । धर्मकीर्तिर्महाधर्मो धर्मात्मा धर्मबान्धवः ॥ ५३॥ मनःकर्ता महाबुद्धिर्महामहिमदायकः । भूर्भुवः स्वो महामूर्तिः भीमो भीमपराक्रमः ॥ ५४॥ पथ्यभूतात्मको देवः पथ्यमूर्तिः परात्परः । विश्वाकारो विश्वगर्भः सुरामन्दो सुरेश्वरः ॥ ५५॥ भुवनेशः सर्वव्यापी भवेशः भवपालकः । दर्शनीयश्चतुर्वेदः शुभाङ्गो लोकदर्शनः ॥ ५६॥ श्यामलः शान्तमूर्तिश्च सुशान्तश्चतुरोत्तमः । सामप्रीतिश्च ऋक् प्रीतिर्यजुषोऽथर्वणप्रियः ॥ ५७॥ श्यामचन्द्रश्चतुमूर्तिश्चतुर्बाहुश्चतुर्गतिः । महाज्योतिर्महामूर्तिर्महाधामा महेश्वरः ॥ ५८॥ अगस्तिर्वरदाता च सर्वदेवपितामहः । प्रह्लादस्य प्रीतिकरो ध्रुवाभिमानतारकः ॥ ५९॥ मण्डितः सुतनुर्दाता साधुभक्तिप्रदायकः । ॐकारश्च परंब्रह्म ॐ निरालंबनो हरिः ॥ ६०॥ सद्गतिः परमो हंसो जीवात्मा जननायकः । मनश्चिन्त्यश्चित्तहारी मनोज्ञश्चापधारकः ॥ ६१॥ ब्राह्मणो ब्रह्मजातीनामिन्द्रियाणां गतिः प्रभुः । त्रिपादादूर्द्ध्वसम्भूतो विराटश्च सुरेश्वरः ॥ ६२॥ परात्परः परः पादः पद्मस्थः कमलासनः । नानासन्देहविषयस्तत्त्वज्ञानाभिनिवृतः ॥ ६३॥ सर्वज्ञश्च जगद्बन्धुर्मनोजज्ञातकारकः । मुखसंभूतविप्रस्तु वाहसम्भूतराजकः ॥ ६४॥ ऊरोवैश्यः पदोभूतः शूद्रो नित्योपनित्यकः । ज्ञानी मानी वर्णदश्च सर्वदः सर्वभूषितः ॥ ६५॥ अनादिवर्णसन्देहो नानाकर्मोपरिस्थितः । शुद्धादिधर्मसन्देहो ब्रह्मदेहः स्मिताननः ॥ ६६॥ शंबरारिर्वेदपतिः सुकृतः सत्त्ववर्द्धनः । सकलं सर्वभूतानां सर्वदाता जगन्मयः ॥ ६७॥ सर्वभूतहितैषी च सर्वप्राणिहिते रतः । सर्वदा देहधारी च बटको बटुगः सदा ॥ ६८॥ सर्वकर्मविधाता च ज्ञानदः करुणात्मकः । पुण्यसम्पत्तिदाता च कर्ता हर्ता तथैव च ॥ ६९॥ सदा नीलाद्रिवासी च नतास्यश्च पुरन्दरः । नरो नारायणो देवो निर्मलो निरुपद्रवः ॥ ७०॥ ब्रह्माशम्भुः सुरश्रेष्ठः कम्बुपाणिर्बलोऽर्जुनः । जगद्धाता चिरायुश्च गोविन्दो गोपवल्लभः ॥ ७१॥ देवो देवो महाब्रह्म महाराजो महागतिः । अनन्तो भूतनाथश्च अनन्तभूतसम्भवः ॥ ७२॥ समुद्रपर्वतानां च गन्धर्वाणां तथाऽऽश्रयः । श्रीकृष्णो देवकीपुत्रो मुरारिर्वेणुहस्तकः ॥ ७३॥ जगत्स्थायी जगद्व्यापी सर्वसंसारभूतिदः । रत्नगर्भो रत्नहस्तो रत्नाकरसुतापतिः ॥ ७४॥ कन्दर्परक्षाकारी च कामदेवपितामहः । कोटिभास्करसंज्योतिः कोटिचन्द्रसुशीतलः ॥ ७५॥ कोटिकन्दर्पलावण्यः काममूर्तिर्बृहत्तपः । मथुरापुरवासी च द्वारिको द्वारिकापतिः ॥ ७६॥ वसन्तऋतुनाथश्च माधवः प्रीतिदः सदा । श्यामबन्धुर्घनश्यामो घनाघनसमद्युतिः ॥ ७७॥ अनन्तकल्पवासी च कल्पसाक्षी च कल्पकृत् । सत्यनाथः सत्यचारी सत्यवादी सदास्थितः ॥ ७८॥ चतुर्मूर्तिश्चतुर्बाहुश्चतुर्युगपतिर्भवः । रामकृष्णो युगान्तश्च बलभद्रो बलो बली ॥ ७९॥ लक्ष्मीनारायणो देवः शालग्रामशिलाप्रभुः । प्राणोऽपानः समानश्चोदानव्यानौ तथैव च ॥ ८०॥ पञ्चात्मा पञ्चतत्त्वं च शरणागतपालकः । यत्किंचित् दृश्यते लोके तत्सर्वं जगदीश्वरः ॥ ८१॥ जगदीशो महद्ब्रह्म जगन्नाथाय ते नमः । जगदीशो महद्ब्रह्म जगन्नाथाय ते नमः । जगदीशो महद्ब्रह्म जगन्नाथाय ते नमः । ॥ इति श्रीजगन्नाथसहस्रनामस्तोत्रम् ॥ अथ श्रीजगन्नाथसहस्रनाम माहात्म्यम् । एवं नामसहस्रेण स्तवोऽयं पठ्यते यदि । पाठं पाठयते यस्तु शृणुयादपि मानवः ॥ १॥ सहस्राणां शतेनैव यज्ञेन परिपूज्यते । यत्पुण्यं सर्वतीर्थेषु वेदेषु च विशेषतः ॥ २॥ तत्पुण्यं कोटिगुणितं अचिराल्लभते नरः । जगन्नाथस्य नामानि पुण्यानि सफलानि च ॥ ३॥ विद्यार्थी लभते विद्यां योगार्थी योगमाप्नुयात् । कन्यार्थी लभते कन्यां जयार्थी लभते जयम् ॥ ४॥ कामार्थी लभते कामं पुत्रार्थी लभते सुतम् । क्षत्रियाणां प्रयोगेण संग्रामे जयदः सदा ॥ ५॥ वैश्यानां सर्वधर्मः स्याच्छूद्राणां सुखमेधते । साधूनां पठतो नित्यं ज्ञानदः फलदस्तथा ॥ ६॥ नाऽपवादं न दुःखं च कदा च लभते नरः । सर्वसौख्यं फलं प्राप्य चिरंजीवी भवेन्नरः ॥ ७॥ शृणु राजन् महाबाहो महिमानं जगत्पतेः । यस्य स्मरणमात्रेण सर्वपापैः प्रमुच्यते ॥ ८॥ जगन्नाथं लोकनाथं पठते यः सदा शुचिः । कलिकालोद्भवं पापं तत्क्षणात्तस्य नश्यति ॥ ९॥ इति श्रीब्रह्मपुराणे भीष्म-युधिष्ठिर-संवादे श्रीजगन्नाथसहस्रनामस्तोत्रं समाप्तम् ॥