Sapta Yaksha, Gandharv, Apsara

वेद – पुराण – रामायण – महाभारत आदींमध्ये यक्ष – गंधर्व – अप्सरा यांचा नेहमी उल्लेख येतो..

त्यांची नावे खालील प्रमाणे ..

– सप्तयक्ष –

(1)  मनिभद्र       (2)  सिद्धारथ।      (3)  सूर्यतेजा।     (4)  सिमना।

(5)  नन्दन         (6)  मनीमन्त          (7)  चंन्द्रप्रभ

हे मुख्य यक्ष आहेत ज्यांचा अनेक ठिकाणी उल्लेख आहे .

सर्वतो भद्रमधे हे सात यक्ष होय .

– गंधर्व –

एकुण दहा मुख्य गन्धर्व , जे देव – गन्धर्व म्हणुन गणले गेले .

(1) सिद्ध।     (2)  पूर्ण      (3)  बर्हि      (4)  पूर्णायु      (5)  ब्रह्मचारी
(6)  रतीगुण      (7)  सुपूर्ण      (8)  विखावस्तू      (9)  भानू      (10)  सुचन्द्र .

तुम्बुरू व हाहा-हुहू हे दोन ऋषी गंधर्व म्हणले गेले .

गंधर्व राजा – विश्वावसु
सर्वतो भद्रामधील हे दश गंधर्व होय .

अभ्यासक –  संशोधक – संकलक
श्री श्याम जोशी गुरुजी
टिटवाळा